Radikal'in Vedası

Radikal bir gelecek önerisi yapmamdan dört gün sonra, Radikal ekibi sayfasını güncelleyerek veda etmiş.

Sözleri, radikal bir veda değil. Sıcak, içten, umut dolu, neşeli, güleryüzlü, kucaklayan bir hoşça kal:

"Bilenler bilir ama son bir kez buraya da not düşelim istedik: Radikal ekibi olarak tıpkı kağıtta olduğu gibi dijitalde de sesimizi, soluğumuzu, enerjimizi hep haklardan ve özgürlüklerden, insanca yaşamdan yana kullandık. Yaptığımız haberlerin, yazdığımız yazıların her bir satırında iyi gazetecilik yapmaya çalıştık. Gitgide daralan imkânlarımıza rağmen kadın, çevre, kent, insan hakları, güncel siyaset, kültür-sanat, spor alanlarında herkesi kapsamaya, itiraz etmeye çabaladık."

Son Radikal ekibi:
Erkan Aktuğ, Cem Erciyes, Cüneyt Muharremoğlu, İsmail Saymaz, Bahar Çuhadar, Bahadır Özgür, İdris Emen, Ezgi Başaran, Ömer Erbil, Ercan Sarıkaya, Gökhan Karataş, Sinan Saygılı, Tarkan Temur, Süleyman Çeliker, Birce Altay, Barış Avşar, Hakkı Özdal, Tolga Aktaş, Ümit Buget, Neşe İdil, Oktay Volkan Alkaya, Ece Çelik, Derviş Şentekin, Burcu Aktaş, Hamdi Işık, Hacı Bişkin.

Radikal sitesinde şu anda bu son yazılar var.

Tarhan Erdem  "Radikal’deki ilk yazımın son cümlesiyle başlıyorum son yazıma" demiş:

“Etrafımıza bakmadan hepimiz; gücümüz ne kadarına yetiyorsa o kadar; ‘bu ülke bize lazım!’ diye sesimizi yükseltmeliyiz. Benim yaptığım ve yapacağım da budur” (13.01.1997).?
Geçen hafta sonundaki yazımın son cümlesini de hatırlatayım: “Yargı ve hukuk sisteminin ne hale geldiğini görüyoruz; Stalin-vari yeni kanun değişiklikleriyle bugünkünden de geriye gitmeyelim (21.03.2016).

Altan Öymen sormuş:

‘Düşünce özgürlüğü’, ‘basın özgürlüğü’, ‘toplantı özgürlüğü’ –veya hepsini kapsayan bir deyimle- ‘düşünceyi açıklama özgürlüğü’ demokratik bir seçimin –dolayısıyla demokrasinin- ‘olmazsa olmaz’larından biridir. Voltaire gibi düşünenlere anlatmak kolay da... O konuda çok daha kestirme bir çözüm oluşturmuş olanlara nasıl anlatacaksınız?
“Ya benim gibi düşünür, benim gibi konuşursun ya da ben seni düşman sayarım.”

 Murat Yetkin anlatmış:

 O bir dönemdi. Artık o dönem yok. Gazeteciliği gazeteci gibi yapmaya o dönem ne kadar yakın olduğumuzu şimdi geriye bakınca anlıyorum. Yazıyı Nazım Hikmet'in "Yine görüşürüz dostlarım benim / Yine görüşürüz / Beraber güneşe güler / Beraber dövüşürüz" dizeleriyle bitirmek isterdim, ama bu bir dövüş değil ki.

Ezgi Başaran "istediğim tek şey, Radikal’in yıllar içinde 130 kişiden bir avuç insana inen kadrosunun ne kadar kıymetli gazetecilerden ve dijital zihinlerden oluştuğunu hatırlatmak" diyerek "hepsine birer selam" çakmış:

Cüneyt Muharremoğlu, Bahadır Özgür, Ercan Sarıkaya, Ümit Buget, Hakkı Özdal, Barış Avşar, Erkan Aktuğ, Cem Erciyes, Bahar Çuhadar, Ömer Erbil, İsmail Saymaz, İdris Emen, Derviş Şentekin, Burcu Aktaş, Birce Altay, Oktay Volkan Alkaya, Neşe İdil, Tarkan Temur, Sinan Saygılı, Eda Utku, Ömür Bali, Oktay Kılınç, Süleyman Çeliker, Tolga Aktaş, Fehim Taştekin, Gökhan Karataş, Arzu Akyürek… Sizlerle çalıştığım her saniye beni gururlandıran bir hatıra içerir.
Bir Radikal çalışanı ve okuru olarak size teşekkürü borç bilirim.

Cem Erciyes yazısının, 2014 haziranında gazete kağıdına veda ettikten sonra Radikal için yazdığı yazının ardından ikinci veda yazısı olduğunu belirtmiş:

Hayatımın neredeyse yarıya yakın bir kısmını Radikal çalışanı olarak geçirdim. 20 yıllık bu hikayenin 19 yılına tanığım. İnsanın genelde gurur duyduğu bir yerde çalışması, itibarlı bir işin parçası olması pek güzeldi. Burada büyüdük, biraz da yaşlandık. O nedenle soranlara ‘biz evimizi kaybettik’ diyorum.

Cengiz Çandar verdiği ayrıntılı bilgiler vermeden önce şöyle demiş:

Türkiye'de demokrasinin serencamı ile Radikal'in yaşamı birbirine paraleldir.
Radikal kapatıldıktan sonra bizlere “veda” yazısı yazma fırsatı tanınması iyi oldu. Noktayı birkaç isme “teşekkür” edemeden koymak istemezdim doğrusu.

Uğur Vardan fotoğraflı yazısıyla seslenmiş:

Nasıl derler, yolu (çalışanı ya da okuru olsun, fark etmez) Radikal’den geçen herkese bir kez daha selam olsun…

Fehim Taştekin "Bu bir veda değildir!" diyerek veda etmiş:

Onurumuzdur bizi kurtaracak olan.
Hoşça kalın, dostça kalın.

Oral Çalışlar Aydın Doğan'a, Vuslat Doğan Sabancı'ya, Radikal'e emeği geçen herkese çok teşekkür ederek bitirdiği yazısında gazetecilik, gazete patronluğu, hatta okur olmanın bile risklerle yürüdüğünü söylemiş:

Radikal, demokrat bir gazete yapma çabasıydı. Belli bir tiryakilik ile, meraklı bir okur kitlesi de yarattı… Aykırı seslerin de kendini ifade edebildiği bir mecra olarak, anlam kazandı.

Radikal'in mutfak ekibi şunları söylemiş:

Bilenler bilir ama son bir kez buraya da not düşelim istedik: Radikal ekibi olarak tıpkı kağıtta olduğu gibi dijitalde de sesimizi, soluğumuzu, enerjimizi hep haklardan ve özgürlüklerden, insanca yaşamdan yana kullandık. Yaptığımız haberlerin, yazdığımız yazıların her bir satırında iyi gazetecilik yapmaya çalıştık. Gitgide daralan imkânlarımıza rağmen kadın, çevre, kent, insan hakları, güncel siyaset, kültür-sanat, spor alanlarında herkesi kapsamaya, itiraz etmeye çabaladık.

....

8 Nisan 2016 tarihli Radikal Kitap 786. sayı olmuş. Kapakta altı yıl aradan sonra Solak Defterler'le gelen Murathan Mungan var. Söyleşiyi "Fakir Kene" şairi Birhan Keskin yapmış. Başlık "Bir kolum çolaktır şiir yazarken". Mungan, "Dervişlik hırkası bana büyük gelir, mahcup eder. Benimki daha çok hayat bilgisi, insanlık görgüsü diyelim” diyor. Birhan Keskin "Niye Solak Defterler, (bana kimse niye Fakir Kene diye sormadı, içimde kaldı,) ben sana sorayım" diyerek bir soru yöneltiyor. Söyleşi bir an Murathan Mungan'ın Birhan Keskin'le yaptığı bir söyleşiye dönüşüyor. "Hadi şimdi sen söyle, niye Fakir Kene?" diye soruyor Mungan, Keskin yanıtlıyor.

....

Ömer Türkeş "Öfkeli bir hesaplaşmanın romanı" üzerine yazmış:

İspanyol yazar Jorge Semprun’un 1986 yılında yayımlanan Netchaiev est de retour romanı 1988 yılında Neçayev Dönüyor adıyla Türkçeye çevrilmişti. Manuel Vazquez Montalban’ın Merkez Komitesindeki Cinayet’i ile birlikte siyasi polisiye türünün Türkiye’de tanınmasını sağlayan Neçayev Dönüyor, yıllar sonra yapılan yeni edisyonunda -konusu öne çıkarılarak- Hesaplaşma adını almış. Gerçekten de -kendi deneyimlerinden yola çıkarak- büyük bir hesaplaşmanın romanın yazmış Jorge Semprun.

Hesaplaşma’nın ilk bölümünün girişinde Paul Nizan’ın Fesat’ı ve Dostoyevski’nin Ecinniler’inden yapılan birer alıntı yer alıyor. Sadece bu bölümde anlatılanlarla ilgili oldukları için değil; Semprun, Hesaplaşma’yı bu iki romandan esinlenerek yazmış. Esinlenmekle de kalmamış, onları kurgu ve temalar açısından da takip etmiş.

....

Asuman Kafaoğlu Büke Deneme ustasından edebiyat portreleri diyerek yazmış:

Deneme, günceli ve gündeme yığılıp duran sorunları tartışmak, sorgulamak zorunda, diye başlıyor Uğur Kökden’in Yüzler, Gizler, İzler kitabının önsözü. Türkiye’de denemelerini severek okuduğumuz ve bu türe sadık birkaç isimden biri Kökden. Genelde tür olarak deneme yayıncıların göz ardı ettiği, yayımlamaktan çekindikleri türden kitaplardır ve bu yüzden sıklıkla dergi sayfalarında okumaya alışığızdır onları. Kitap olarak elimize ulaştığında ise yazarın dediği gibi, “Sanki mumyalanmış bir anımsayış” olur.

 Uğur Kökden bu kitabında 1967’den 2014’e kadar yazdığı edebiyat ve edebiyatçılar üzerine, yıllar içinde biriken, bazıları daha önce dergilerde yayımlanmış, bazıları ise ilk kez bu kitapta yer verilen denemelerini bir araya getiriyor. Kitap iki bölümden oluşuyor, ilk bölümde batı edebiyatından yazarların portreleri ve eserleri, ikinci bölümde ise Türkiye’den yazarlar yer alıyor.

 Yazısını, okuyucuları için pek de iyi sayılamayacak bir sürprizle bitirmiş:

Bu, aynı zamanda benim veda yazım. Bugün, Uğur Kökden’in Camus incelemelerini okurken fark ettim ki ben de sevdiğim bazı yazarlara, bazı dönemlere artık derinden bakmak, incelemek istiyorum. 1996’dan beri yirmi yıldır sürdürdüğüm, her hafta düzenli yazdığım kitap tanıtım yazılarından bir süre ayrı kalmak niyetindeyim. 

....

Kitapların, dergilerin, insanların, toplumların, yaşamın, dünyanın ve evrenin; daha güzel günlerde sürmesini dilemek ve bunun yollarını arayarak ulaşmaya çalışmak dışında elimizden ne gelir?